Kazerne Dossin in Mechelen is een voormalige Belgische legerkazerne. In juli 1942 namen de Duitsers de kazerne in gebruik als Sammellager, een doorgangskamp voor joden, Roma en Sinti. Tussen juli 1942 en september 1944 zijn duizenden joden en zigeuners van hier naar de concentratiekampen in Duitsland gedeporteerd. Nu is hier het Memoriaal, Museum en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten gevestigd. Kazerne Dossin is gebouwd in 1756 als een legerplaats voor 2.400 infanteristen. Het pand behield een militaire functie tot juli 1942, toen de Duitse bezetter er een doorgangskamp voor joden en zigeuners van maakten. Van hieruit zijn 25.484 joden en 352 Roma en Sinti naar Auschwitz-Birkenau en andere, kleinere concentratiekampen gedeporteerd. Nog geen 5% van hen overleefde de oorlog. In september 1944, toen een groot deel van België al was bevrijd, werd Kazerne Dossin een interneringskamp voor vermeende collaborateurs, die er hun berechting afwachtten. Vijftig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog is hier het Joods Museum van Deportatie en Verzet geopend. In 2011 is het gehele complex omgedoopt tot Memoriaal, Museum en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten. Het museum brengt de geschiedenis in beeld van de Holocaust, de Duitse bezetting, het antisemitisme en de collaboratie in België vanuit het perspectief van de daders en van de slachtoffers. Op grote foto’s verspreid door het museum kijken de gedeporteerden de museumbezoekers aan. Deze foto’s geven de gedeporteerden een eigen gezicht en verschillen daardoor opvallend van de foto’s van de opgezweepte hordes die hen vervolgden. Maar het museum kijkt verder dan de Tweede Wereldoorlog. Met als uitgangspunt de Holocaust zoekt het museum naar de tijdloze mechanismen van groepsdruk en collectief geweld die onder bepaalde omstandigheden kunnen uitmonden in massamoord en genocide. Het is daarom ook tevens een museum van het massageweld. In het Documentatiecentrum is een collectie persoonlijke documenten te zien van 4.400 joodse gedeporteerden: brieven, persoonsbewijzen en werkvergunningen.