Verhaal

De ondergrondse overleving van deserteurs

Luxemburg

Markeren

Deel

Route

Na de invoering van de dienstplicht nam het aantal deserteurs in Luxemburg sterk toe. Als gevolg daarvan legde de bezetter bijzonder strenge controles op aan de grenzen met andere landen en aan alle transportverbindingen. Het was toen dringend nodig om meer schuilplaatsen voor deserteurs in het land te creëren.

Bijna tegelijkertijd slaagde de Gestapo er steeds beter in om hele verzetsgroepen te ontmaskeren en zwaar te ontmantelen, zelfs in het buitenland, door middel van informanten en verraders. Bij hun arrestatie werden de helpers bedreigd met hoge gevangenisstraffen, doodstraffen en overbrenging naar vernietigingskampen van de SS.

Door een unieke solidariteitsinspanning van duizenden patriotten en het verzet konden ongeveer 2.500 refractors een geheime schuilplaats in het land vinden. Verschillende verzetsgroepen waren hierbij behulpzaam door tot 1.000 vluchtelingen met vervalste papieren via georganiseerde vluchtroutes, met constant gevaar voor eigen leven, naar het minder bewaakte grootschalige buitenland te smokkelen.

Aanvankelijk werden in de winter schuilplaatsen gecreëerd in huizen, schuren, stallen, zelfs kerken en later in niet meer gebruikte ertsmijnen. Tijdens het warme seizoen was er een geheime schuilplaats in ongeveer 85 ingegraven veld- en bosbunkers in het land.

Veiligheid en gerantsoeneerde voedselvoorraden waren de grootste uitdagingen, die niet toegankelijk zouden zijn geweest zonder talloze anonieme helpers uit de bevolking. Af en toe kon illegaal geslacht vee worden bemachtigd of kon de gerantsoeneerde voedselvoorraad worden verbeterd door 's nachts te stropen en te vissen.

De dagelijkse voorraden werden door lokaal georganiseerde verzetsgroepen 's nachts op bepaalde plaatsen gedeponeerd, waar ze later door de voortvluchtigen naar hun aarden bunkers werden gebracht. Vanwege de verraderlijke rook mocht er 's nachts alleen gekookt worden op verborgen vuurplaatsen.

De dagelijkse geheimhouding van jonge vluchtelingen, met verschillende achtergronden en karakters, kon alleen worden gehandhaafd met ijzeren discipline en draconische straffen.

Helaas deden zich door naïviteit en jeugdige uitbundigheid enkele fatale incidenten met fatale afloop voor, die hele touwteams van helpers met hun gezinnen in een ramp stortten.

Het drama van de gedwongen rekrutering werd een nationale kwestie voor het land. Er was bijna geen familie die niet direct of indirect getroffen werd door deze tragedie.

Dit was een vrijwillige solidariteitsactie die, ondanks de doodstraf, zijn weerga niet kent in de geschiedenis van het Luxemburgse land.

Dit verhaal vindt weerklank en is direct verbonden met het Monument van Nationale Solidariteit in Ville-Haute, Luxemburg.

Adres

Plateau du Saint Esprit, L1475, Luxembourg