While cycling this route you will be confronted with great deeds, but also with the atrocities of war. You will pass through the area that the Allied pilots used as a refuge for planes that had been damaged by air fire. This area, De Peel, was nicknamed "Death Valley". On this route you can visit a museum farm where an British Field Marshal once stayed. You will also cycle past the castle that came under fire after the liberation. Along the way you will learn all about the defences of both the Dutch and the German armies.

The Netherlands

Visit Brabant Routebureau

schermafbeelding_2024-08-22_om_15.00.25.png

Cycling Liberation Route Asten

Liberation Route Asten

Op ‘t Ommels Eindje hebben de kinderrijke gezinnen Klaus en Michiels een gezamenlijke schuilkelder: Een diepe sloot tussen de boerderijen. Stro op de bodem, aan de bovenkant provisorisch afgedekt met takken en mutserd. De kinderen gebruiken het onderkomen soms als speelhuisje. Die donderdagavond wordt in Ommel gewikt en gewogen; vluchten voor het naderende oorlogsgeweld of niet? Pastoor Vogels en zijn huishoudster vertrekken naar Vlierden. Met medeneming van het mirakelbeeldje van O.L. Vrouw van Ommel, Troosteres in Elke Nood. Veel gezinnen vertrekken ook, die van ‘t Ommels Eindje blijven.Nu moet hun schuilkelder zijn nut bewijzen. ‘s Avonds is er even gesteggel wie naast wie mag. ‘Niet zeuren’, commanderen de ouders, ‘gewoon op leeftijd.’ De gezinnen slapen niet veel die nacht, maar de volgende ochtend zijn ze er nog. De nieuwe oorlogsdag voert hen terug ‘t huis in. Maar het krijgsgeweld wordt nu zo hevig dat de Michielsen en Klausen rond kwart voor elf opnieuw de schuilkelder in vluchten. Met twintig man – niet alle kinderen zijn thuis – duiken ze nu gedisciplineerd de sloot in.Ineens, in een ondeelbare seconde, gebeurt het. Een granaat raakt een van de twee dikke lindebomen pal achter de schuilkelder. Het projectiel valt stil en recht naar beneden, waar de ontploffing in de loopgraaf dood en verderf zaait. De ontreddering is compleet. Buurtbewoners schieten te hulp. Acht kinderen zijn op slag dood; daarnaast zijn er zes gewonden van wie vijf ernstig. Van hen sterven er later nog drie. In totaal elf doden… Het gezin Michiels verliest Miet (19), Thea (15), Louis (14), Hendrik (12), Nella (11) en Martien (6). Na weken bezwijkt ook moeder Helena (46). Zij sterft van verdriet, weet heel Ommel.In het gezin Klaus net zo’n drama. Jan (12), Leo (11), Anna (9) en Dina (8) laten het leven. Martien (7) en zijn zusje Riet (5) zijn zwaargewond, maar overleven. Dora Michiels – toen 8 jaar en gewond – herinnert zich ‘rook, stof, angst, huilen en gillen’. ‘Iedereen die kon wilde eruit. Ik pakte het handje van mijn broertje Martien. Maar die gaf niet mee. Hij had maar een klein gaatje boven in zijn hoofd. Verder niets. Maar hij was wel dood.’ De andere Martien, toen 7 jaar en de jongste zoon van de familie Klaus: ‘Het rook in de schuilkelder en het stonk. Ik lag tussen allemaal dode kinderen. Net als m’n zusje Riet bloedde ik zo erg, dat de buren ons ook al afschreven.’ De hulpverlening wordt ernstig gehinderd door het niet af­latende strijdgewoel. De zwaargewonde slachtoffers zijn dan ook nog steeds in Ommel in de helse nacht dat het dorp in vlammen opgaat. Pas de volgende dag – zaterdags – worden ze naar ziekenhuizen gebracht, een tocht met hindernissen.Dora Michiels: ”Moeder en ik werden die dag in een zwarte auto met witte vlag door de frontlinie geloodst. Om de tien meter lag een dood paard op de weg. Om ons door te laten moesten Engelse soldaten de paarden van de weg af trekken. Ook lagen er veel Duitse militairen.”Dora Michiels kon vijftig jaar lang niet praten over wat haar overkwam. Lotgenoot Martin Klaus had daar geen moeite mee. In 1994 kreeg hij Dora zover dat zij samen deelnamen aan de jaarlijkse Dodenherdenking. Sindsdien trekken ze vaker gezamenlijk op als het over de oorlog gaat. Dora heeft indertijd deskundige hulp gemist. Martien – ook al keek O.L. Vrouw van Ommel even niet toen het noodlot toesloeg – vond steun in het geloof. Hij koestert geen wrok. ”Alle soldaten – ook de Duitse – deden wat ze doen moesten. De Duitsers mogen van mij gerust bij onze Dodenherdenking zijn. Wij zijn oorlogsslachtoffers, maar zij net zo goed.”Dit verhaal was onderdeel van Brabant Remembers, een programma rond 75 jaar Vrijheid in Noord-Brabant.&nbsp;<div data-youtube-video=""><iframe class="video" width="640" height="480" allowfullscreen="false" src="https://www.youtube.com/embed/UV43na_XUZg" start="0"></iframe></div>

De dag dat Maria niet keek

In 1939 liet de Nederlandse regering ver buiten de Vesting Holland de Peel-Raamstelling aanleggen. De 90 kilometer lange verdedigingslinie liep van de Raam bij Grave tot aan de Belgische grens bij Budel.Ten noorden van de spoorlijn Eindhoven – Venlo, op de grens van Noord-Brabant en Limburg werd een anti-tankkanaal gegraven, het Defensiekanaal. Meer naar het zuiden moest de drassige Peelbodem, aangevuld met aspergeversperringen en waterwerken een vijandige opmars bemoeilijken. Ook verrezen hier en daar kazematten, zoals op de Vossenberg bij Meijel en iets meer naar het oosten, langs het Kanaal van Deurne en de Noordervaart. In het tussenliggende gebied werden voorzieningen getroffen om grote stukken landbouwgrond onder water te zetten.Alle defensieve inspanningen ten spijt, bleef de vesting bij de Duitse inval in mei 1940 onbenut. Het bleef er tamelijk rustig tot eind oktober 1944 toen sterke Duitse pantsertroepen met steun van duizenden goed getrainde militairen vanachter de Peelkanalen een tegenaanval in de richting van Helmond begonnen. Tijdens deze ‘Battle of the Canals’ werd Meijel het toneel van hevige gevechten. De 7e Amerikaanse pantserdivisie die precies hier op adem lag te komen na de recente gevechten bij Overloon, kreeg de volle laag en leed opnieuw zware verliezen.Dankzij de inzet van Schotse troepen uit het kort tevoren bevrijde Tilburg keerde het tij begin november. Ter hoogte van Asten en Deurne liep de Duitse aanval vast. Ze trokken zich weer terug achter de Peelkanalen van waaruit ze de Britten en Amerikanen met granaten en mortieren bestookten. Bovendien lieten ze duizenden mijnen achter bij hun terugtocht.Halverwege november openden de geallieerden een offensief om het hele gebied op de westelijke Maasoever in Limburg te zuiveren van Duitsers. Op 16 november trokken ze Meijel binnen, een spookdorp. Overal lagen uitgebrande wrakken, soldaten waren provisorisch begraven en bijna alle Meijelse huizen en boerderijen waren beschadigd of verwoest.Voor meer informatie op <a href="http://www.belfortvossenberg.nl/" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: black;">www.belfortvossenberg.nl</a> of bekijk deze&nbsp;<a href="https://digitaal-geheugen.peelenmaasnet.nl/mediabank/detail/e8834fd1-f55d-11ec-bfee-02420a000109?id=9866581&amp;nav_id=0-2&amp;index=2" rel="noopener noreferrer" target="_blank" style="color: purple;">video</a>.

Vesting Vossenberg

Private David McKellar maakt in 1944 deel uit van het 2nd Battalion de Gordon Highlanders. Voordat het bataljon zich verplaatst naar het zuiden van Engeland, in voorbereiding op D-Day, verstuurt McKellar een ansichtkaart aan zijn vrouw met daarop Hoddom Castle in Annan, Schotland. Vele postkaarten volgen vanuit verschillende landen. Het zijn vlugschriften waarin geen melding wordt gedaan over het oorlogsgeweld of de verliezen die geleden worden. In de nacht van 5 op 6 juni 1944 oefent het bataljon bij Findon, in het zuiden van Engeland. In het heldere maanlicht zien ze een vloot van honderden vliegtuigen voorbijkomen die koers zetten richting de Franse kust. De invasie is begonnen. Het duurt nog weken voordat het eerste deel van het bataljon in Normandië aankomt. Op 26 juni krijgt het bataljon zijn vuurdoop bij slag om de rivier Odon. Na afloop van de gevechten op 1 juli wordt de trieste balans opgemaakt: 49 Gordon Highlanders zijn gesneuveld; 182 zijn gewond en nog 33 manschappen worden vermist. In de weken daarna rukt het bataljon verder op in het noordwesten van Frankrijk. Ook hier volgen hevige gevechten tegen Duitse troepen. Op 25 augustus 1944 wordt Parijs bevrijd en wanneer de Gordon Highlanders ten westen van de stad een poging doen om de Seine over te steken, worden ze onder vuur genomen door de Duitsers. De verliezen aan de kant van de Geallieerden zijn enorm, maar de overgebleven soldaten geven niet op en trekken richting België waar zij op 8 september aankomen. David McKellar stuurt een kaart aan zijn vrouw. Op de achterkant schrijft hij ‘A souvenir from Belgium. To my own darling wife. I love you’. Meerdere kaarten volgen onder andere vanuit Eindhoven, Deurne, Helmond en Tilburg, zo laat McKellar zijn vrouw Susan weten waar hij zich bevindt. In november 1944 stuurt hij zijn laatste kaart vanuit Asten.Generaal Montgomery is in deze periode vastbesloten om alle Duitse troepen uit de Peel te verjagen. Onder de naam Operation Nutcracker vertrekken verschillende geallieerde troepen vanuit Asten via Meijel, Beringe en Achterste Steeg richting Sevenum. Het gebied ligt vol met mijnen en boobytraps en de Geallieerden worden meerdere malen onder vuur genomen. Het oorlogsdagboek van het bataljon vermeldt op 14 november 1944 een coördinaat zo´n 100 meter ten noorden van de Vossenberg in Meijel. McKellar zal het einde van Operation Nutcracker niet meer meemaken. Op 21 november 1944 wordt hij begraven in de kloostertuin in Meijel. Wat zich precies heeft afgespeeld blijft een raadsel: is hij gewond geraakt door Duits vuur of tijdens het onklaar maken van land mijnen? We weten we niet. McKellar heeft zijn leven heeft gegeven voor onze vrijheid. Hij vond zijn laatste rustplaats in de Peel en zijn offer staat symbool voor de vele geallieerde militairen die het leven gaven bij de bevrijding van ons land.&nbsp; Zijn graf werd in 1946 overgebracht naar de oorlogsbegraafplaats in Venray waar het zich nu nog steeds bevindt.

Private David McKellar

In de Peel zijn in WOII tientallen militaire vliegtuigen gecrasht. Het Peelmoeras was een onbewoond gebied. De geallieerden voerden in januari tot maart 1945 veel bombardementen uit op het Ruhrgebied en de Nederrijn. Op 7 februari 1945, de vooravond van het Rijnlandoffensief, waren o.a. Kleve en Goch doelwit.Op 7 februari 1945, toen de Peel al bevrijd was, crashten enkele minuten na en vlak bij elkaar twee Halifax bommenwerpers met Franse bemanningen. Het ene vliegtuig ontplofte in de lucht en het andere stortte neer.De stoffelijke resten van twee bemanningsleden van het laatste vliegtuig rusten nog steeds in de Peelbodem op de plaats van het neerstorten. In 1946 is op die plaats een herdenkingskruis geplaatst gemaakt van Kienhout uit de Peel. Het kruis verdween in de loop van de jaren vijftig na ontginning van het gebied. In 2002 is een herdenkingsmonument geplaatst voor alle vliegtuigbemanningsleden die in WOII in de Peel het leven hebben gelaten in Nationaal Park De Groote Peel. De crashes van de beide Halifax bommenwerpers op 7 februari 1945 staan symbool voor alle vliegtuigcrashes in de Peel in WOII.

Liberation Route Asten

Foto's

Locaties en verhalen langs de route

De dag dat Maria niet keek

Vesting Vossenberg

Private David McKellar

“Een kruis in de Peel”