Włochy
Oznacz
Udostępnij
Trasa
24 marca 1944 r. siły niemieckie rozstrzelały 335 włoskich więźniów w Jaskiniach Ardeatyńskich (Fosse Ardeatine) na obrzeżach Rzymu. Egzekucje były aktem odwetu za atak na siły niemieckie, który miał miejsce na Via Rasella w Rzymie. Żadna z rozstrzelanych osób nie brała udziału w ataku.
23 marca 1944 r. członkowie włoskiego ruchu oporu zaatakowali grupę niemieckich żołnierzy na Via Rasella w Rzymie. W odwecie siły niemieckie dokonały egzekucji 335 włoskich cywilów. Wśród nich znalazło się wielu byłych żołnierzy Podziemnego Frontu Wojskowego Ruchu Oporu (wł. Fronte Militare Clandestino della Resistenza, FMCR), osadzonych w więzieniu przy Via Tasso, 75 Żydów i cywilów, którzy zostali zatrzymani na ulicach zaraz po ataku. Pułkownik Herbert Kappler, dowódca niemieckiej policji i służby bezpieczeństwa w Rzymie, z pomocą kapitana SS Ericha Priebke, sporządził listę skazanych. Lista zawierała więźniów skazanych za drobne przestępstwa oraz osoby, które były jedynie podejrzewane o związki z ruchem oporu.
Na miejsce egzekucji wybrano opuszczone jaskinie w pobliżu drogi Ardeatine, na obrzeżach Rzymu, w pobliżu katakumb San Callisto. Masakra objęła sekwencję 335 pojedynczych morderstw, z proporcją dziesięciu Włochów na każdego Niemca zabitego w ataku na Via Rasella, plus pięciu kolejnych Włochów ujętych przez pomyłkę. Pomimo prostoty pomnika, Miejsce Pamięci Fosse Ardeatine jest wyjątkowo przejmujące. Obejmuje jaskinie, w których miały miejsce egzekucje, mauzoleum z ciałami ofiar oraz rzeźbę upamiętniającą 335 męczenników. Jest to jeden z najbardziej doniosłych budynków współczesnego Rzymu.
22 listopada 1947 r. rozpoczęto prace, a dwa lata później, w piątą rocznicę masakry, zainaugurowano budowę pomnika. Mauzoleum co roku jest organizatorem oficjalnych obchodów masakry i gości tysiące odwiedzających, zwłaszcza szkoły.