Holandia
Oznacz
Udostępnij
Trasa
Polski Krzyż w Axel upamiętnia polskich żołnierzy, którzy zginęli 17 września 1944 r. podczas przeprawy przez kanał Axel-Hulst. Zaledwie rok po wyzwoleniu polscy weterani odsłonili pomnik w miejscu, w którym stracili 25 towarzyszy i belgijskiego tłumacza.
We wrześniu 1944 r. polskie oddziały ruszyły przez Hulst w kierunku Axel. Ich zadaniem była obrona flanki kanadyjskiej, która posuwała się wzdłuż belgijskiego wybrzeża. Ponadto musiały zapobiec niemieckiej kontrofensywie w kierunku Antwerpii i powstrzymać odwrót wojsk niemieckich przez Terneuzen. Wymagało to przekroczenia kanału Axel-Hulst. Wcześniej niemiecka obrona wysadziła mosty na kanale i zalała dużą część terenów otaczających Axel, co zmusiło Polaków z ciężkimi czołgami do znalezienia wyższego terenu na groblach. To zmniejszyło ich możliwości w zakresie obrony i uczyniło zmagania z przeciwnikiem o wiele bardziej uciążliwymi.
Kiedy polscy zwiadowcy zbliżyli się do kanału, zostali zaatakowani w Kinderdijk. Zginęło tam wielu żołnierzy. Polski patrol zdołał dotrzeć do wysadzonego mostu tuż za Axel i okopał się pod ciężkim ostrzałem, po drugiej stronie kanału niemieccy obrońcy zrobili to samo. Kiedy Polacy, używając lekkich czołgów, zaatakowali niemiecką obronę, ponownie znaleźli się pod ostrzałem i w krótkim czasie zginęło kilkudziesięciu Polaków. Polskie oddziały wycofały się i wróciły dopiero w nocy, by ratować rannych.
Minęły trzy dni ciężkich walk, a wraz z nimi dziesiątki ofiar, zanim Polakom udało się zbudować most nad kanałem. Został on nazwany Mostem Gdyńskim. W walkach zginęło 26 cywilów, jednak największe straty w przeprawie przez kanał Axel-Hulst ponieśli Polacy.
Większość Polaków poległych w tej bitwie spoczywa na polu honorowym na Cmentarzu Generalskim w Axel. Jako hołd dla swoich towarzyszy, Polacy sami postawili tu drewniany krzyż zaraz po bitwie. Po roku, 19 września 1945 r., odsłonięto nowy krzyż. Został on wykonany z aluminium, z pozostałości po rozbitym niemieckim samolocie. Metal ten jednak szybko się utleniał, więc po kilku latach musiał zostać ponownie zastąpiony stalową kopią, która stoi tu do dziś.
Każdego roku, około 19 września, Polski Krzyż zapewnia upamiętnienie bohaterów, którzy zginęli podczas wyzwalania Axel.
Odwiedź stronę internetową Zeeuwse Ankers (Zeeland Anchors), aby uzyskać dostęp do dokładnych informacji, osobistych historii i filmów o bitwie o Skaldę.
Adres
Hulsterseweg, Axel