Storyline

1. Dywizja Pancerna Polskich Sił Zbrojnych

25 lutego 1942 / 1 czerwca 1947

Belgia

Udostępnij

1. Dywizja Pancerna pod dowództwem generała Maczka odegrała istotną rolę w wyzwoleniu Francji, Belgii i Holandii. „Czarna dywizja ” budziła strach wśród jej wrogów, a okupowanym narodom niosła szybkie wyzwolenie.

Na rozkaz Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych generała Sikorskiego 25 lutego 1942 powołano w Wielkiej Brytanii 1. Dywizję Pancerną. Jej dowódcą został generał Stanisław Maczek. Rozmieszczono ją w Szkocji, by broniła wybrzeża w razie niemieckiej inwazji. W czerwcu 1943 roku została przeniesiona do południowej Anglii. W lipcu 1944 roku służyło w niej 885 oficerów i 15 210 żołnierzy. Mieli oni do dyspozycji 381 czołgów i 473 dział. Po wylądowaniu we Francji polskiej jednostce powierzono zadanie przerwania niemieckiej obrony w rejonie Caen-Falaise. Polacy weszli do boju 8 sierpnia. Dziesięć dni później zamknęli w rejonie Chambois pierścień okrążający niemiecką 5 Armię Pancerną. „ Niemcy byli jakby w butelce, a polska dywizja była korkiem, którym ich w niej zamknęliśmy.” – opisywał generał Montgomery. Na polskie pozycje wróg nacierał desperacko i bezskutecznie, tracąc 55 czołgów i prawie 250 innych pojazdów. Po uzupełnieniu strat, dywizja 6 września 1944 wkroczyła do Belgii. W ciągu tygodnia zdobyła Ypres i Tielt, potem opanowała Gandawę. W Holandii znalazła się 16 września, w październiku wyzwolono Bredę. Wkraczający do miasta żołnierze na wystawach sklepów ujrzeli kartki napisane po polsku: „ Dziękujemy wam Polacy.”


Od kwietnia 1945 roku dywizja walczyła na terenie Niemiec. Swój szlak bojowy zakończyła 5 maja w Wilhelmshaven, gdzie przyjęto kapitulację dowódców m.in. 3 krążowników i 18 okrętów podwodnych. Łącznie w czasie walk dywizji zginęło 975 polskich żołnierzy. Po kapitulacji Niemiec 20 maja generał Maczek objął dowództwo I Korpusu Polskiego w Szkocji. Nowym dowódcą 1. Dywizji Pancernej został generał Klemens Rudnicki. Przez dwa lata weterani „ czarnej dywizji ” okupowali północne rejony Niemiec. W czerwcu 1947 roku wrócili do Anglii, gdzie zostali rozbrojeni i zdemobilizowani.

Projekt został zrealizowany dzięki współpracy z Instytutem Polskim w Brukseli

#02-BRUSSEL-LOGO-[eng]