Biografia

Aleksandra Mianowska

Polska

Udostępnij

Aleksandra była wybitną polską aktorką teatralną. W czasie wojny działała w ruchu oporu- pomagała polskim żołnierzom przedostać się do polskiej armii na Zachodzie. Pod okupacją pomagała Żydom, za co została uhonorowana tytułem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata.

Aleksandra Mianowska (z domu Siwadłowska) urodziła się 16 lipca 1912 roku. Po wybuchu II wojny światowej zaangażowała się w działalność charytatywną oraz ruch konspiracyjny.  

​Po wkroczeniu wojsk niemieckich Aleksandra wstąpiła do Polskiego Czerwonego Krzyża w Krakowie. Następnie została przeniesiona do szpitala na Lubelszczyźnie, aby pomóc w rejestracji rannych i zabitych w walkach. Prawdopodobnie miała nadzieję na znalezienie informacji o swoim mężu, który został ranny podczas służby w polskiej armii w czasie niemieckiej napaści.   

​Po powrocie do Krakowa, Mianowska rozpoczęła wolontariat jako pielęgniarka w szpitalu dla polskich więźniów. Oficjalnie była tam delegatką Polskiego Czerwonego Krzyża, ale pod pseudonimem “Kama” udzielała wszelkiego rodzaju pomocy chorym i rannym z ramienia ruchu oporu. Inne jej pseudonimy to Alina Sieprawska i Alina Saciłowska. W grudniu 1940 r. została aresztowana przez gestapo i spędziła sześć tygodni w więzieniu Montelupich, gdzie napisała swój słynny “Hymn Montelupich”:  

​W Montelupich fajno jest, 
fajno jest, 
Dziarsko wysiaduje się,  
duje się, 
Rano kubły, wieczór kubły, 
Dużo żarcia heizer wal, 
Kto nie siedział w Montelupich 
Temu żal 
(…) 

​Mianem ”heizera“ więźniowie określali osobę, która dostarczała posiłki do cel.   

​Mianowska została zwolniona z więzienia dzięki interwencji przyjaciół i kontynuowała działalność dobroczynną w Radzie Głównej Opiekuńczej, jednej z nielicznych polskich organizacji społecznych tolerowanych przez okupanta. Kontynuowała też działalność w ruchu oporu. Pomagała żołnierzom Armii Krajowej i współpracowała z Radą Pomocy Żydom “Żegota”.  

​Po wojnie Mianowska pracowała w Krakowie w antykwariacie znanego księgarza Stefana Kamińskiego, była też wykładowczynią na Uniwersytecie Jagiellońskim. O śmierci męża dowiedziała się dopiero w 1946 roku – zmarł on w 1939 r. Nigdy nie wyszła ponownie za mąż. Po ukończeniu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie w 1960 r. uzyskała tytuł zawodowy reżysera teatralnego. Aleksandra Mianowska zmarła 9 listopada 2000 roku.​