Alianci wyzwolili Sycylię przed 8 września 1943 r., dlatego też region ten nie był zaangażowany w walkę ruchu oporu.

Istniały jednak formy protestu przeciwko siłom niemieckim, takie jak powstanie w Mascalucia, gdzie 3 sierpnia 1943 r. rodzina Amato chwyciła za broń, a część ludności poszła w jej ślady.

Sycylia przyczyniła się do powstania ruchu oporu przede wszystkim dzięki wielu Sycylijczykom, którzy wzięli udział na północy: żołnierze, którzy nie mogli wrócić do wojska, antyfaszyści i odwołani bojownicy zdecydowali się na bunt. W sumie było to 6 291 osób.

W skutek tych wydarzeń śmierć poniosło ponad 1000 z nich. Najwięcej wojowników zginęło w miejscach takich jak Fosse Ardeatine, Maiano Lavacchio, Benedicta, Fondotoce, Piazzale Loreto, Bolonii i Belluno.

W następnych latach walczącym przyznano 12 złotych medali, 20 srebrnych i 10 brązowych.

Wśród prawie 800 deportowanych znajdował się Calogero Marrone, urzędnik państwowy, który poprzez wydawanie fałszywych dowodów tożsamości uratował wielu Żydów i antyfaszystów. Zmarł on później w obozie Dachau. Z kolei Vincenzo Lastrina, informator Komitetu Wyzwolenia Narodowego (CLN, antynazistowskiego ruchu oporu), zmarł w obozie Mauthausen.

Wśród poległych dowódców partyzanckich byli Salvatore Auria w Romanii, "Fratelli Di Dio" (Bracia Boga) w Ossoli, Roberto Malan w Valle Pellice, Emanuele Lena w Brescii, Angelo Aliotta w Piacenzy, Giacomo di Crollalanza w Parmie, Francesco Martelli we Friuli, Eolo Boccato w Polesine i Mario Ghy w Turynie. Graziella Giuffrida, nauczycielka w Genui, która pochodziła z Katanii, była torturowana przez nazistów i wrzucona do jednego z dołów na Rocca dei Corvi.

Wśród ocalałych partyzantów byli Pompeo Colajanni "Barbato", dowódca formacji Garibaldiego i bohater wyzwolenia Turynu; Luigi Scimè, dowódca partyzantów, którzy wyzwolili Mondovì; Gino Cortese "IIio", komisarz polityczny 47 Garibaldiego w rejonie Parmy; oraz Gaspare Morello, przewodniczący CLN w Fermo. Ponadto Riccardo Lombardi z Enny był pierwszym prefektem wyzwolonego Mediolanu, a Girolamo Li Causi był członkiem Komitetu Wyzwolenia Narodowego Północnych Włoch (CLNAI) i promotorem strajków w Mediolanie w 1944 roku. Ten ostatni powrócił na Sycylię, gdzie został pierwszym sekretarzem powojennej Włoskiej Partii Komunistycznej (PCI).

Wśródtych, którzy kontynuowali karierę polityczną po wojnie byli Filippo Rizza, burmistrz Modicy i Salvatore Di Benedetto, burmistrz Raffadali.